የስምዖን ዓምዳዊ ጸሎት (ክፍል ሦስት)

ምዕራፍ ፰፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ  ሆይ ፥ ሁሉን በማኅፀን የምታበጅ ስትሆን በማኅፀን የተሣልክ፥ ከአባትህና ከመንፈስ ቅዱስ ጋር በኩነታት ያለህ፥ አዲስ ዕቃ እንድሆንና ፈቃድህን ማድረግ እችል ዘንድ በውስጤ ጸጋህን ሳልብኝ። በአንተ እድን ዘንድ ሕይወትንም አገኝ ዘንድ፥ አዲሱን ወይንህን በውስጤ አፍስስ። 

ምዕራፍ ፱፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ ፥ ከዓለም አስቀድሞ  የአብ ልጅ ስትሆን በሥጋዊ ልደት የተወለድክ፥ አንተን እመስል ዘንድ በመንፈሳዊ ልደት ውለደኝ። 

ምዕራፍ ፲፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ ፥ ልደትህን በዋሻ ውስጥ ያደረግህ፥ ምስጋናህ በሰማይና በምድር የመላ ሲሆን  ማደሪያ እንደሌለው ደኃ በግርግም ውስጥ የተኛህ፥ ድንቅ የሆነውን ልደትህን እቀበል ዘንድ፥ ሕሊናዬን ዋሻህ አድርገው። ልቡናዬ የመላእክትን መዝሙርና ምስጋና ይማርና ዛሬ መድኃኔ ዓለም ተወልደ፤ ዛሬ በምሕረቱ የሚያሰማራን፥ እንደፈቃዱም የሚመገበን እረኛ ተወለደልን፤ ዛሬ የሕይወት ኅብስት ተዘጋጀልን ተሰጠን ይበል። ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ ፥ ሕሊናዬን ለምስጋናህ ማደሪያ በረት እንዲሆን አድርገው። ታላቅ የሆነውን ውበትህን ይየው፤ ነፍሴም ሕይወት ሰጪ የሆነውን መዓዛህን ታሽትተው።  ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ ፥ ሕይወት ሰጪ በሆነው በስምህ እርዳኝ፤ ጽኑዕ በሆነው በእጅህም መግበኝ። 

የስምዖን ዓምዳዊ ጸሎት (ክፍል ሁለት)

ምዕራፍ ፬፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ፥ የእጅህ ሥራ በሙስና ወድቆ ባየህ ጊዜ፥ ልትመልሰውና፥ ዳግመኛ በቸርነትህ ልታድሰው ርኅራኄህን በላዩ አደረግህ። ከትእዛዝህ በመራቁ በሞት ማኅፀን ውስጥ የገባውን ሰውን ታድነው ዘንድ፥ በማኅፀን አደርክ። በርጉም ሰይጣን አሳችነት፥ አዳም በደለ። ትእዛዝህንም ሻረ። አንተ ግን በምሕረትህ አዳንከው፤ በይቅርታህም ድቀት በሌለው መነሣት አነሣኸው።

ምዕራፍ ፭፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ፥ ምጽአትህንና በሰው ልጅ ሥጋ ማደርህን ያውጅ ዘንድ ገብርኤልን የላክኸው፥ አንተን ደስ ለሚያሰኝ በጎ ምግባር ሁሉ የተዘጋጀሁ እሆን ዘንድ፥ ከአንተ የሆነውን ኃይልህን በውስጤ አሳድር።

ምዕራፍ ፮፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ ፥ ወደሚታየው ወደዚህ ዓለም የወርድህ፥ የመንፈሳውያንን አምልኮ እማር ዘንድ፥ በምስጋናቸው አመሰግንህ ዘንድ በቡራኬያቸው እባርክህ ዘንድ፥ ወደ ልቡናዊት ማደሪያህ ከፍ ከፍ አድርገኝ። ይህንን በጸጋ ከአንተ ስጠኝ፤ እንደፈቃድህም መግበኝ፥

ምዕራፍ ፯፡ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ ፥ ሥውር ከሆነው እቅፍና ቦታ መጣህ። በእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ማኅፀን አደርክ። ይህችውም መንፈስ ቅዱስ የቀደሳትና መቅደሱ ያደረጋት፥  የሰው ፍጥረት መመኪያ ናት። አሁንም በልቡናዬ ታድር ዘንድ ከልዑላውያን ጋር አመሰግን ዘንድ ከአምልኮአቸው ጋር እተባበር ዘንድ ፥ ልቡናዬን ወደ ሥውሩ ማደሪያህ ከፍ ከፍ አድርገው። 

የስምዖን ዓምዳዊ ጸሎት (ክፍል አንድ)

ምዕራፍ ፩፤ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ፥ በፊቴ የሕይወትን በር ክፈትልኝ። አንተ የሕይወትና የድኅነት በር ነህ፤ የሚያገኝህ በውስጣዊ ሰውነቱ ሕይወትን ያገኛል። ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ፥ ንጹሑን የእግርህን ተረከዝ ታቅፈው ዘንድ፥ በእንባዋ ነጠብጣብ ታርሰው ዘንድ፥ ከእርሱም የሕይወትን መዓዛ ታሸት ዘንድ ለነፍሴ ስጣት። ለዓለማት ሕይወትን የምትሰጥ ፈውሰኝ፤ ፈቃድህን እንድፈጽም የበቃሁ አድርገኝ። የምትመግበኝ የአንተ ፈቃድ እንጂ የእኔ ፈቃድ አይሁን። ስለ እኛ በላከህ በአብ፥ ወደኛ ባወረደህ በፍቅርህ፥ ሥራዎችን ሁሉ በምታከናውንበትና በምትቀድስበት በመንፈስ ቅዱስ እለምንሃለሁ። ከአእምሮ በላይ በሆኑ ምሥጢራትህ  የተሞላ፥ ንጹህና ቅዱስ መቅደስህ እሆን ዘንድ፥ በነፍሴና በሥጋዬ፥ በልቡናዬና በሕሊናዬ ቅድስናን ስጠኝ፤በወለደችህ፥ በእመቤታችን ማርያም እለምንሃለሁ፤ በተሸከመችህ ማኅፀን፥ በተሸከሙህ ጉልበቶች፥ ባቀፉህ ክንዶችህ፥ ባጠቡህ ጡቶች፥ ለእኔም ለኃጢአተኛው መጋቢ ረዳትና ጠባቂ ሁን አሜን።

ምዕራፍ ፪፤ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ የሚለምኑህን ተስፋቸውን የማታሳፍር፥ መምጣትህን ስለተነበዩ ስለነቢያት፥ ወንጌልህን ስለሰበኩ ስለሐዋርያት፥ በፊትህ ሥጦታ ሆኖ ተቀባይነት ስላገኘ ስለ ሰማዕታት ደም፥ በየገዳማቱና በየበዓታቱ ወድቀው ስላሉ አባቶች እንባ  እለምንሃለሁ፤ መሪዬ ሁነኝ፤ መንገዴን አቅናልኝ፤

ምዕራፍ ፫፤ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ በማኅፀን የሠራኸኝ፤ መሪና አዳኝ ሁነኝ። 

ቃልና ተግባር በቤተሰብ ሕይወት ውስጥ

በእድሜ እየበሰልኩ ስመጣ፥ ሰዎች ለሚናገሩት ነገር ትኩረት አልሰጥም፤ ለሚያደርጉት እንጂ። 
አንድሪው ካርኒጌ 

በማናቸውም ቀን ስብከት ከመስማት ይልቅ ማየት እወዳለሁ። 

ኤድጋር ገስት 

ልጆች ከቤተሰቦቻቸው የሚቀስሙትን ታላላቅ እውነታዎች የሚረከቡት፥ በንግግር  ወይም በጽሑፍ ሳይሆን በማየት ነው። እንዲያውም ከአባት ከእናት ወደልጅ የሚተላለፉ እሴቶችን በንግግር መግለጽ ወይም በጽሑፍ መገልጥ አዳጋች ነው። የእናትን ፍቅር ወይም የአባትን ምቾት ማን ይገልጠዋል? ቃላትን በመቅረጽ ባለሙያዎች ለሆኑት ባለቅኔዎችና ጸሐፍት እንኳ ይህ ታላቅ ተግባር ነው።

ምዕራቡ ዓለም የመቻቻል መንፈስ ብዙ የሚደሰኮርበት ስለሆነ ብዙዎች በቃላቸው ሰውን እንዳይጎዱ በጣም የሚጠነቀቁበት ዓለም ነው። በልምምድ የተገኘ ከሚመስለው ፈገግታ ጀምሮ ሐሰተኛ እስከሆነው ትህትና ድረስ፥  የሰውን ጓደኝነት መግዣ መንገዶች ተደርገው በመወሰዳቸው፥ እውነተኛ የሆነ ውይይት ለመፍጠርና የልብ ጓደኛ ለማግኘት ከባድ ነው። ይህ የኑሮ ፈሊጥ ወደቤተሳባዊ ሕይወት ዘልቆ ከመግባቱ የተነሣ፥ በአባትና በልጅ ወይም በእናት እና በልጅ መካከል ያለው ቅርርብ ከልብ ያይደለ ከስሜት የራቀና ባዶ ሆኖ እናገኘዋለን።

በመሆኑም በዚህ ዘመን ልጆች ወላጆቻቸውን ከሚኮንኑበት ነገር አንዱ ግብዝነት የሆነውም ለዚህ ነው። ግብዝነት ምንድነው ብለን ስንጠይቅ ቃልና ተግባር ያልተዋሃዱበት መንታ ሕይወት ማለት ነው። የወንጌሉን ቃል ከወሰድን፥ ግብዝነት ከእግዚአብሔር መንግሥት የሚከለክለን ሕይወት ነው። ማለት በሌላ መልኩ በልጆችና በወላጆች፥ ወይም በሕይወት አጋሮች፥ ወይም በጓደኞች መካከል እውነተኛ የሆነ የፍቅርና የእውነት ሕይወት እንዳይኖረን የሚያደርግ ነው።

በቤተሰብ መካከል ሊኖር ስለሚገባው መንፈሳዊ ሕይወት ስንነጋገርም፥ የምናገኘው ከዚህ የራቀ አይደለም። ለምሳሌ በዲያስፖራ ባለችው የኢትዮጵያ ኦርቶዶዶክስ ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ጎልተው ከሚታዩት ጥያቄዎች መካከል፥ ክርስትናችንን ለቀጣይ ትውልድ እንዴት ማስተላለፍ አለብን የሚለው ነው። በቤተ ክርስቲያን አደባባዮች ስለልጆቻችን የሚነገሩት ቃላት ትርጕም የለሽ ሆነው ተንነው የሚቀሩት፥ ንግግራችን ከተግባራችን ጋር የተቀራረበ ባለመሆኑ ነው። ወላጆች ለልጆቻቸው መንፈሳዊ ሕይወትን ለማስተላለፍ የተሰጠ ሕይወት አላቸው ወይ? ከልጆቻቸው ጋር አብረው ይጸልያሉ?  ለልጆቻቸው ቃለ እግዚአብሔር ያነቡላቸዋል? ወላጆች የዕለት ችግሮቻቸውን ወይም ከሰዎች ጋር ያላቸውን ግጭቶች ሲፈቱ፥ መንፈሳዊ እሴቶችን የኑሮአቸው መመዘኛ ያደርጋሉ? እነዚህ ነገሮች በልጆቻችን ዓይን ፊት የክርስትናችን መስፈርቶች ናቸው።  ስለ ቤተ ክርስቲያናችን ታላቅነት ብንተርክላቸው፥ ልጆቻችን የሚመለከቱት የእኛን መንፈሳዊ ሕይወት መሠረት ነው።

አንድ ባልንጀራዬ አንድ ኦርቶዶክሳዊ ካህን ጻፉት ብሎ የነገረኝ ይህን እውነታ ያጸናልናል።  ወላጆች ለልጆቻቸው እምነት ማጣት ምን ያህል ምክንያት እንደሚሆኑ ሲናገሩ  « ብዙዎች ልጆች እግዚአብሔር የለሽ የሚሆኑት ከቤተ ክርስቲያን ሲመለሱ  እሁድ ጠዋት ነው» ብለው ነበር ።  ወላጆች አብረው በአምልኮ የተሳተፉትን ወገኖቻቸውን ስም ጠርተው በሐሜት ሲያነሱዋቸው፥ ወይምየካህኑን ስብከት ሲያጣጥሉ የሃይማኖት አባት የሆነውን ካህን በንቀት ሲያጣጥሉት፥  ከቅዳሴው ውበት ይልቅ የቤተ ክርስቲያን ፖለቲካና አተካራ የንግግራቸው ማዕከል ሲሆን፥ ልጆች ያዳምጣሉ። ያዳምጡና የወላጆቻቸውን ቃልና ተግባር ይመዝናሉ። ወላጆቻቸውን ይመዝናሉ ቀልለውም ያገኙአቸዋል። እግዚአብሔር በጸጋው ካልሰወራቸው የወላጆቻቸውን የለብታ ሕይወት በማየት << ክርስትና እውነተኛ ሕይወት (authentic life) የማይሰጥ በግብዞች የተሞላ እምነት ነው>>  ብለው ከቤተ ክርስቲያን ይርቃሉ። በአሁኑ ወቅት በቤተ ክርስቲያን ላይ ያለው ታላቅ ክስም ይህ የሆነው ለዚህ ነው።

እውነት እና የእውነት ኃይል

እውነት ሲያሸማቅቅ ለማየት ከፈለጋችሁ  የፎክስ ኒውስ ቻናል ጋዜጠኛ እውነትን ሲሸሻት መመልከት ትችላላችሁ።

እውነት አርነት ያወጣችኋል የሚለው ከአንዳንድ የዜና ሰዎች የጠፋ ይመስላል፤ ቃለ መጠይቅ ተደራጊውን ጋዜጠኛ ግን ልናደንቃቸው ይገባቸዋል። የጋዜጠኝነት ከፍተኛ ሽልማት የሆነውን የPulther ሽልማት ያገኙት አለምክንያት አይደለም። 

የሕጉ ተግባር ምንድነው? ካለፈው የቀጠለ

19 እንግዲህ ሕግ ምንድር ነው? ተስፋው የተሰጠው ዘር እስኪመጣ ድረስ በመካከለኛ እጅ በመላእክት በኩል ስለ ሕግ መተላለፍ ተጨመረ።20 መካከለኛውም ለአንድ ብቻ አይደለም እግዚአብሔር ግን አንድ ነው።21 እንግዲህ ሕግ የእግዚአብሔርን የተስፋ ቃል የሚቃወም ነውን? አይደለም። ሕያው ሊያደርግ የሚቻለው ሕግ ተሰጥቶ ቢሆንስ በእውነት ጽድቅ ከሕግ በሆነ ነበር፤22 ነገር ግን በኢየሱስ ክርስቶስ ከማመን የሆነው የተስፋ ቃል ለሚያምኑ ይሰጥ ዘንድ መጽሐፍ ከኃጢአት በታች ሁሉን ዘግቶታል። 23 እምነትም ሳይመጣ ሊገለጥ ላለው እምነት ተዘግተን ከሕግ በታች እንጠበቅ ነበር።24 እንደዚህ በእምነት እንጸድቅ ዘንድ ሕግ ወደ ክርስቶስ የሚያመጣ ሞግዚታችን ሆኖአል፤25 እምነት ግን መጥቶአልና ከእንግዲህ ወዲህ ከሞግዚት በታች አይደለንም።26 በእምነት በኩል ሁላችሁ በክርስቶስ ኢየሱስ የእግዚአብሔር ልጆች ናችሁና፤27 ከክርስቶስ ጋር አንድ ትሆኑ ዘንድ የተጠመቃችሁ ሁሉ ክርስቶስን ለብሳችኋልና።28 አይሁዳዊ ወይም የግሪክ ሰው የለም፥ ባሪያ ወይም ጨዋ ሰው የለም፥ ወንድም ሴትም የለም፤ ሁላችሁ በክርስቶስ ኢየሱስ አንድ ሰው ናችሁና።29 እናንተም የክርስቶስ ከሆናችሁ እንኪያስ የአብርሃም ዘር እንደ ተስፋውም ቃል ወራሾች ናችሁ።

የሕጉ ዓላማ ምንድነው? 

ስለ ሕጉ ጳውሎስ የሚመልሰውን ከማየታችን በፊት ሕጉ በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ያለው ሚና ምንድነው? ለዚህ ሦስት ዓይነት አስተያየቶች በዘመናችንም ሆነ ከጥንት ዘመን ጀምሮ ተሰጥተዋል::

1. የክርስቶስ መምጣት ሕጉን ሙሉ በሙሉ ሽሮት የመንፈስ ቅዱስ ዘመን ታውጆአል የሚል ነው:: 

ይህ ብዙ ጊዜ ከነ መርቅያን (ማርስዮንና) ከሌሎች አንቲኖሚያንስ ጋር ቢያያዝም የተወሰነ ክርስቲያናዊ እውነት አለው:: 

2. ሕጉ የመጀመሪያው የእግዚአብሔር የተገለጠው ፈቃድ ቢሆንም የተሙዋላ (ፍጹሙ) ፈቃዱ ግን አይደለም:: የእግዚአብሔር ፈቃድ ሙሉ በሙሉ በክርስቶስ ተገልጦ ለእኛ ደግሞ በአዲስ ኪዳን ትምህርት በመንፈስ ቅዱስ ተሰጥቶአል:: 

3. የሙሴ ህግ ለቤተ ክርስቲያንም የተሰጣት የተገለጠው የእግዚአብሔር ሕግ ነው:: ሆኖም የሕጉን ፈቃድ መፈጸም የሚቻለው በክርስቶስ በማመን በምንቀበለው በክርስቶስ መንፈስ ነው የሚል ነው:: 

ሕግ ምንድነው? 

1. በኅብረተሰብ መካከል ሥነ ምግባርን የሚያስጠብቅ መመሪያ ነው:: 

2. በታሪክና በሰው ሕይወት ኃጢአትን በመግለጥ ሰውን ወደ እግዚአብሔር ጸጋ የሚመራ የእግዚአብሔር መሣሪያ ነው:: 

3. በቤተ ክርስቲያን የክርስቲያን ሥነ ምግባር መመሪያ ነው:: 

ይህ ሦስተኛው የሕግ አጠቃቀማችን (ሰርሺየስ ዩዘስ ሌጊስ ) ነው ብዙ ጊዜ ክርክር ውስጥ የሚያስገባን:: 

1. የሕጉ ዓላማ ምንድነው? 

1.1. በበደል ምክንያት የተጨመረ ነው:: 

ይህም ኃጢአት በመግባቱ መጨመሩን ወይም ኃጢአት ስለገባ ኃጢአትን ለመግለጥ የእግዚአብሔርን ፈቃድ ለመግለጽ የተጨመረ ነው:: 

1.2. የተስፋው ዘር እስኪመጣ የተሰጠ ነው:: 

1.3. በፍጡራን መካከለኛነት (በሙሴና በመላእክት) የተሰጠ ነው:: 

2. ሕጉ ለአብርሃም የተሰጠውን ተስፋ ይቃወማልን? አለበለዚያ ለምን ተሰጠ? 

3. ሕጉ ሕይወትን የሚሰጥ ሕግ አልሆነም:: 

4. በክርስቶስ ያመንን ሁላችን የእግዚአብሔር ልጆች ሆነናል:: ምክንያቱም በክርስቶስ ያመንን እኛ ክርስቶስን ስለለበስን ነው:: 

5.በክርስቶስ ያመኑ ጾታ ዘር ወገን ሳይለያቸው ሁሉም አንድ ናቸው እውነተኞቹ የአብርሃም ዘር ወራሾች ናቸው:: 

ልጆች ነን   4:1- 31 

እዚህ ላይ ስለልጅነታችን ይህ መልእክትና እንዲሁም ሌሎችም የመጽሐፍ ቅዱስ ክፍሎች የሚያስተምሩንን መመልከት ይገባል:: 

1.ልጅነታችን የተመሠረተው እግዚአብሔር ለእኛ ባለው የዘላለም ፍቅር ነው:: ኤፌሶን 1:4-6:: 

1.1 እግዚአብሔር አብ አስቀድሞ ዓለም ሳይፈጠር በዘላለም ፍቅር ወደደን 

1.2 እግዚአብሔር ወልድ እኛ የእግዚአብሔር ልጆች እንሆን ዘንድ እርሱ ሰው ሆነ ሮሜ 8:29

1.3 እግዚአብሔር መንፈስ ቅዱስ በእኛ ውስጥ በማደር አባ አባት የምንልበት የልጅነት መንፈስ ሆነን:: ሮሜ 8:1-11:: 

2. ይህን ልጅነታችንን የምናገኘው በክርስቶስ በማመን ነው::ዮሐ 1:12::  ኤፌሶን 2:1-10:: 

3. ይህ ልጅነት ዘር ወገን ጾታ የማይለይ ለሁሉም የተሰጠ ነው:: 

ይህ ልጅነት በመንፈስ ቅዱስ የታተመ ስለሆነ ዋስትና ያለው ልጅነት ነው:: ሮሜ 8:16:: 

ሀ.  በክርስቶስ የተገኘው ልጅነትና የልጁ መንፈስ 4:1-7

1 ነገር ግን እላለሁ፥ ወራሹ ሕፃን ሆኖ ባለበት ዘመን ሁሉ፥ ምንም የሁሉ ጌታ ቢሆን ከቶ ከባሪያ አይለይም፥2 ነገር ግን አባቱ እስከ ቀጠረለት ቀን ድረስ ከጠባቂዎችና ከመጋቢዎች በታች ነው።3 እንዲሁ እኛ ደግሞ ሕፃናት ሆነን ሳለን ከዓለም መጀመሪያ ትምህርት በታች ተገዝተን ባሪያዎች ነበርን፤4 ነገር ግን የዘመኑ ፍጻሜ በደረሰ ጊዜ እግዚአብሔር ከሴት የተወለደውን ከሕግም በታች የተወለደውን ልጁን ላከ፤5 እንደ ልጆች እንሆን ዘንድ፥ ከሕግ በታች ያሉትን ይዋጅ ዘንድ።6 ልጆችም ስለ ሆናችሁ እግዚአብሔር አባ አባት ብሎ የሚጮኽ የልጁን መንፈስ በልባችሁ ውስጥ ላከ።7 ስለዚህ ከእንግዲህ ወዲህ ልጅ ነህ እንጂ ባሪያ አይደለህም፤ ልጅም ከሆንህ ደግሞ በክርስቶስ የእግዚአብሔር ወራሽ ነህ።

1. የሕጻንነት ዘመን በሕግ ሞግዚትነት የነበርንበት ዘመን ነው:: 

2. ከሕግ በታች ያለነውን ይዋጀን ዘንድ እግዚአብሔር ልጁን ላከልን:: 

3. ልጅነታችንን ያስረግጥ ዘንድ የልጁን መንፈስ በልባችን ላከው:: 

4. ልጆች እንጂ ባሮች አይደለንም:: ልጆች በመሆናችን በክርስቶስ የእግዚአብሔር ወራሾች ነን:: 

ለ. እውነተኛ አምላክና ሐሰተኛ አማልክት 4:8-11

ነገር ግን በዚያን ጊዜ እግዚአብሔርን ሳታውቁ በባሕርያቸው አማልክት ለማይሆኑ ባሪያዎች ሆናችሁ ተገዛችሁ፤9 አሁን ግን እግዚአብሔርን ስታውቁ ይልቅስ በእግዚአብሔር ስትታወቁ እንደ ገና ወደ ደካማ ወደሚናቅም ወደ መጀመሪያ ትምህርት እንዴት ትመለሳላችሁ? እንደ ገና ባሪያዎች ሆናችሁ ዳግመኛ ለዚያ ልትገዙ ትወዳላችሁን?10 ቀንንና ወርን ዘመንንም ዓመትንም በጥንቃቄ ትጠብቃላችሁ።11 ምናልባት በከንቱ ለእናንተ ደክሜአለሁ ብዬ እፈራችኋለሁ።

1. ዓላማውን የፈጸመውን ሕግ እንደገና የአምልኮ መንገድ ማድረግ ወደባርነት መግባት ነው:: 

2. የገላትያ ክርስቲያኖች በወንጌል የተሰጣቸውን ነጻነት ወይም ባርነትን ይመርጡ እንደሆነ ምርጫቸውን ማስተካከል አለባቸው:: 

1. እስራኤላውያን ከነጻነት ይልቅ ባርነትን መምረጣቸው ምን እንዳስከተለባቸው ያሳስባቸዋል:: ዘጸአት 14:11-12:: 16:3:: 17:3:: ዘኁልቍ 14:1-4:: 
2. ጳውሎስን ያሳዘነው የገላትያ ክርስቲያኖች የአይሁድን በዓላት ማክበራቸው ሳይሆን የሚያከብሩበት መንገድ ነው:: ሐዋ 20:6;1 ቆሮ 16:8:: 

ሐ. የጳውሎስ ልመና 4:12-20

12 ወንድሞች ሆይ፥ እኔ ደግሞ እንደ እናንተ ሆኜአለሁና። እንደ እኔ ሁኑ ብዬ እለምናችኋለሁ። አንዳችም አልበደላችሁኝም።13 በመጀመሪያ ወንጌልን በሰበክሁላችሁ ጊዜ ከሥጋ ድካም የተነሣ እንደ ነበረ ታውቃላችሁ፥14 በሥጋዬም ፈተና የሆነባችሁን ነገር አልናቃችሁትምና አልተጸየፋችሁትም ነገር ግን እንደ እግዚአብሔር መልአክ አዎን እንደ ክርስቶስ ኢየሱስ ተቀበላችሁኝ።15 እንግዲህ ደስ ማሰኘታችሁ ወዴት አለ? ቢቻልስ ዓይኖቻችሁን አውጥታችሁ በሰጣችሁኝ ብዬ እመሰክርላችኋለሁ።16 እንኪያስ እውነቱን ስለ ነገርኋችሁ ጠላት ሆንሁባችሁን?17 በብርቱ ይፈልጉአችኋል፥ ለመልካም አይደለም ነገር ግን በብርቱ ትፈልጉአቸው ዘንድ በውጭ ሊያስቀሩአችሁ ይወዳሉ።18 ነገር ግን ከእናንተ ዘንድ በምኖርበት ጊዜ ብቻ ሳይሆን ሁልጊዜ በመልካም ነገር ተፈላጊ ብትሆኑ መልካም ነው።19 ልጆቼ ሆይ፥ ክርስቶስ በእናንተ እስኪሣል ድረስ ዳግመኛ ስለ እናንተ ምጥ ይዞኛል።20 ስለ እናንተ አመነታለሁና አሁን በእናንተ ዘንድ ሆኜ ድምፄን ልለውጥ በወደድሁ።

1. ጳውሎስ ለገላትያ ሰዎች ለእርሱ የነበራቸውን የቀደመ ፍቅራቸውን እንዲያስቡ ያሳስባቸዋል:: 

2. አሁን እያሳሳቱአቸው ያሉ ሰዎች ዓላማ እነርሱን ከእግዚአብሔር መንግሥት ውጭ ለማስቀረት ነው:: 

3. የጳውሎስ ጭንቀት ደግሞ ክርስቶስ በእነርሱ ሕይወት ክርስቶስ እስኪሳል ነው:: 

መ. ይስሐቅና እስማኤል የአብርሃም ሁለት ልጆች 4:21-31

21 እናንተ ከሕግ በታች ልትኖሩ የምትወዱ፥ ሕጉን አትሰሙምን? እስኪ ንገሩኝ።22 አንዱ ከባሪያይቱ አንዱም ከጨዋይቱ የሆኑ ሁለት ልጆች ለአብርሃም እንደ ነበሩት ተጽፎአልና።23 ነገር ግን የባሪያይቱ ልጅ እንደ ሥጋ ተወልዶአል፥ የጨዋይቱ ግን በተስፋው ቃል ተወልዶአል።24 ይህም ነገር ምሳሌ ነው፤ እነዚህ ሴቶች እንደ ሁለቱ ኪዳኖች ናቸውና። ከደብረ ሲና የሆነችው አንዲቱ ለባርነት ልጆችን ትወልዳለች፥ እርስዋም አጋር ናት።25 ይህችም አጋር በዓረብ ምድር ያለችው ደብረ ሲና ናት፤ አሁንም ያለችውን ኢየሩሳሌምን ትመስላለች፥ ከልጆችዋ ጋር በባርነት ናትና።26 ላይኛይቱ ኢየሩሳሌም ግን በነጻነት የምትኖር ናት እርስዋም እናታችን ናት።27 አንቺ የማትወልጅ መካን፥ ደስ ይበልሽ፤ አንቺ አምጠሽ የማታውቂ፥ እልል በዪና ጩኺ፤ ባል ካላቱ ይልቅ የብቸኛይቱ ልጆች በዝተዋልና ተብሎ ተጽፎአል።28 እኛም፥ ወንድሞች ሆይ፥ እንደ ይስሐቅ የተስፋ ቃል ልጆች ነን። 29 ነገር ግን እንደ ሥጋ የተወለደው እንደ መንፈስ የተወለደውን በዚያን ጊዜ እንዳሳደደው ዛሬም እንዲሁ ነው።30 ነገር ግን መጽሐፍ ምን ይላል? የባሪያይቱ ልጅ ከጨዋይቱ ልጅ ጋር አይወርስምና ባሪያይቱን ከልጅዋ ጋር አውጣት።31 ስለዚህ፥ ወንድሞች ሆይ፥ የጨዋይቱ ልጆች ነን እንጂ የባሪያይቱ አይደለንም።

ሕግ                              ወንጌል 

የአጋር ቃል ኪዳን        የሳራ ቃል ኪዳን 

እስማኤል  (ሥጋ)        ይስሐቅ (ተስፋ) 

አሳዳጅ                     ተሳዳጅ

የባርነት ልጆች            የነጻነት ልጆች 

ሲና ተራራ                 ጽዮን ተራራ (ጎልጎታ? መንግሥተ ሰማይ 

ምድራዊቱ ኢየሩሳሌም  ሰማያዊቱ ኢየሩሳሌም 

አሮጌው ኪዳን             አዲሱ ኪዳን

1.  ሁለቱ ሴቶች አንደኛዋ ባሪያ ሌላዋ ጨዋ ተደርገው ተገልጠዋል:: 

2. የሁለቱ ልጆች አንደኛው በተስፋ የተወለደ ሁለተኛው ደግሞ ባለማመን በሥጋ የተወለደ ተደርጎ ተወስዶአል:: 

3. ጳውሎስ በአጋር ታሪክ ደብረ ሲናንና ኢየሩሳሌምን በማያያዝ በሕጉ ሥር ለሚኖሩ የባርነት ምሳሌ አደረጋቸው:: 

4. ሳራን ደግሞ ከሰማያዊቱ ኢየሩሳሌም ጋር በማገናኘት ከእርሱዋ የሚወለዱ የመካኒቱ ልጆች (ኢሳ 51:2 እና 54:1 ተመልከቱ) ከሕጉ ነጻ የሆኑ የነጻነት ልጆች አደረጋቸው:: 

5. የአጋር ልጅ የሳራን ልጅ እንዳሳደደው ወደ ይሁዲነት ለመውሰድ የሚፈልጉ በክርስቶስ ያሉትን እያሳደዱ ናቸው:: 

ስንሰደድ ምን እናድርግ? 

1. ክርስቶስ ምሳሌያችን እንደሆነ እናስብ::

2. ከእኛ በፊት ብዙ ቅዱሳን እንደተሰደዱ እናስብ:: 

3. እግዚአብሔር ሁሉን ነገር ወደ ፍርድ እንደሚያመጣ እናስብ:: 

የተቀበልነው ስጦታ 3:1-29

1. የእምነት በቂነት 3:1-5 

የማታስተውሉ የገላትያ ሰዎች ሆይ፥ በዓይናችሁ ፊት ኢየሱስ ክርስቶስ እንደ ተሰቀለ ሆኖ ተሥሎ ነበር፤ ለእውነት እንዳትታዘዙ አዚም ያደረገባችሁ ማን ነው? 2 ይህን ብቻ ከእናንተ እንድማር እወዳለሁ፤ በሕግ ሥራ ወይም ከእምነት ጋር በሆነ መስማት መንፈስን ተቀበላችሁን? 3 እንዲህን የማታስተውሉ ናችሁ? በመንፈስ ጀምራችሁ አሁን በሥጋ ትፈጽማላችሁን? 4 በውኑ ከንቱ እንደ ሆነስ እንደዚህ ያለ መከራ በከንቱ ተቀበላችሁን? 5 እንግዲህ መንፈስን የሚሰጣችሁ በእናንተም ዘንድ ተአምራት የሚያደርግ፥ በሕግ ሥራ ነውን ወይስ ከእምነት ጋር በሆነ መስማት ነው?

1. የገላትያ ሰዎች የማያስተውሉ እንዲሆኑ በሌሎች ተጽዕኖ ሥር ወድቀዋል:: 

2. ባለማስተዋላቸው ከክርስቶስ የማዳን ሥራ ጋር መቃረን ጀምረዋል::  

3. ባለ ማስተዋላቸው በእነርሱ ውስጥ ያለውን የመንፈስ ቅዱስ ሥራ መቃረን ጀምረዋል:: 

3.1 የክርስትናቸውን ጅማሬ ያገኙት በእምነት ከሆነ መስማት በሆነ የመንፈስ ቅዱስ ጸጋ ነው:: ሮሜ 8:9:: 

3.2 መንፈስ ቅዱስ በመካከላቸው ሆኖ የሚሰራው ከእምነት ጋር በሆነ መስማት ነው:: 

       ልጅነትን በማስረገጥ- ሮሜ8:15-16:: 

       ተአምራትን በማደረግ  

       ፍቅርንና የመንፈስ ፍሬዎችን በመስጠት 

4. ከእምነት በሚገኝ በመንፈስ ቅዱስ ከጀመራችሁ በሕግ ሥራ በሚገኝ በሥጋ አትፈጽሙ:: ሮሜ 8:13:: 

2. የአብርሃም ምሳሌነት 3:6-9

እንዲሁ አብርሃም በእግዚአብሔር አመነና ጽድቅ ሆኖ ተቆጠረለት። 7 እንኪያስ ከእምነት የሆኑት እነዚህ የአብርሃም ልጆች እንደ ሆኑ እወቁ። 8 መጽሐፍም እግዚአብሔር አሕዛብን በእምነት እንዲያጸድቅ አስቀድሞ አይቶ። በአንተ አሕዛብ ሁሉ ይባረካሉ ብሎ ወንጌልን ለአብርሃም አስቀድሞ ሰበከ። 9 እንደዚህ ከእምነት የሆኑት ካመነው ከአብርሃም ጋር ይባረካሉ።

1. አብርሃም ጽድቅን ያገኘው በእምነት ነው:: ዘፍ 15:6:: 

2. የአብርሃም የሆኑት ሁሉ የአብርሃምን ጽድቅ የሚያገኙት በአብርሃም እምነት በኩል ነው:: ዘፍ12:2

3. አብርሃምንና በእምነት ልጆቹ የሆኑትን አሕዛብን የሚያገናኛቸው ሁለቱም ያመኑበት ወንጌል ነው:: 

3.1 የአብርሃም ልጆች መሆን ለአይሁድ ብቻ ሳይሆን ለሁሉም የተሰጠ ነው:: 

3.2 የአብርሃም ልጆች መሆን አብርሃምን መምሰል ከእኛ የሚጠብቅ ነው:: ዮሐ 8:39::

3.3 የአብርሃም ልጆች መሆን ማለት የአብርሃምን በረከት ወራሾች መሆን ማለት ነው:: ገላ 3:29:: 

4. በእምነት የሚገኘው ጽድቅ በእግዚአብሔር ፊት ልጅነታችንን ለማግኘት መሰረት ነው:: 

4.1 ጽድቃችን የአብርሃም ልጆች በመሆናችን የምናገኘው ውርስ ነው:: ይህም የኃጢአትን ፍርሃት በማስወገድ እውነተኛ የሆነ ሕብረት ከእግዚአብሔር ጋር እንዲኖረን ያደርጋል:: 

4.2 ለቤዛ ቀን የሚያትመን የመንፈስ ቅዱስ ስጦታ የአብርሃም ልጆች በመሆናችን የምናገኘው ውርስ ነው:: ይህም የሞትን ፍርሃት የዘላለምን ሕይወት ተስፋ በማድረግ ይተካዋል:: 

3. ከሕግ እርግማን ነጻ መውጣት 3:10-14

ከሕግ ሥራ የሆኑት ሁሉ በእርግማን በታች ናቸውና፤ በሕግ መጽሐፍ በተጻፉት ሁሉ ጸንቶ የማይኖር የማያደርግም ሁሉ የተረገመ ነው ተብሎ ተጽፎአልና። 11 ጻድቅ በእምነት ይኖራል ተብሎአልና ማንም በእግዚአብሔር ፊት በሕግ እንዳይጸድቅ ግልጥ ነው። 12 ሕግም ከእምነት አይደለም ነገር ግን። የሚያደርገው ይኖርበታል ተብሎአል። 13 በእንጨት የሚሰቀል ሁሉ የተረገመ ነው ተብሎ ተጽፎአልና ክርስቶስ ስለ እኛ እርግማን ሆኖ ከሕግ እርግማን ዋጀን፤ 14 የመንፈስን ተስፋ በእምነት እንድንቀበል፥ የአብርሃም በረከት ወደ አሕዛብ በኢየሱስ ክርስቶስ ይደርስላቸው ዘንድ።

1. ከሕግ ሥራ የሆኑት ሁሉ በእርግማን በታች ናቸው:: 

2. ክርስቶስ ከሕግ እርግማን ዋጅቶናል:: 2 ቆሮ 5:21:: ኢሳ 53:4-6

3. ክርስቶስ ከሕግ እርግማን የዋጀን የመንፈስን ተስፋ በእምነት እንድንቀበል ነው::  

4. ዘርና መካከለኛ የሆነው ክርስቶስ 3:15-22

ወንድሞች ሆይ፥ እንደ ሰው ልማድ እላለሁ። የሰው ስንኳ ቢሆን እርግጠኛውን ኪዳን ማንም አይንቅም ወይም አይጨምርበትም።16 ለአብርሃምና ለዘሩም የተስፋው ቃል ተነገረ። ስለ ብዙዎች እንደሚነገር። ለዘሮቹም አይልም፤ ስለ አንድ እንደሚነገር ግን። ለዘርህም ይላል፥ እርሱም ክርስቶስ። 17 ይህንም እላለሁ፤ ከአራት መቶ ሠላሳ ዓመት በኋላ የተሰጠው ሕግ አስቀድሞ በእግዚአብሔር የተረጋገጠውን ኪዳን የተስፋውን ቃል እስኪሽር ድረስ አያፈርስም። 18 ርስቱ በሕግ ቢሆንስ እንግዲያስ በተስፋ ቃል አይሆንም፤ በተስፋ ቃል ግን እግዚአብሔር ለአብርሃም ሰጥቶአል።19 እንግዲህ ሕግ ምንድር ነው? ተስፋው የተሰጠው ዘር እስኪመጣ ድረስ በመካከለኛ እጅ በመላእክት በኩል ስለ ሕግ መተላለፍ ተጨመረ። 20 መካከለኛውም ለአንድ ብቻ አይደለም እግዚአብሔር ግን አንድ ነው። 21 እንግዲህ ሕግ የእግዚአብሔርን የተስፋ ቃል የሚቃወም ነውን? አይደለም። ሕያው ሊያደርግ የሚቻለው ሕግ ተሰጥቶ ቢሆንስ በእውነት ጽድቅ ከሕግ በሆነ ነበር፤ 22 ነገር ግን በኢየሱስ ክርስቶስ ከማመን የሆነው የተስፋ ቃል ለሚያምኑ ይሰጥ ዘንድ መጽሐፍ ከኃጢአት በታች ሁሉን ዘግቶታል። 

1. ለአብርሃምና ለዘሩ የተሰጠው ተስፋ ዘላለማዊ ተስፋ ነው:: 

2. የአብርሃም ዘር የተባለው ኢየሱስ ክርስቶስ ነው:: 

3. ለአብርሃምና ለዘሩ የተሰጠውን ተስፋ ከ430 ዓመት በኋላ የመጣው የሙሴ ሕግ አልሻረውም::

3.1 ሕጉ የተሰጠው ኃጢአትን ለመግለጥ ነው::ሮሜ 4:15::

3.2 ሕጉ የተሰጠው የኃጢአትን አስከፊነት በማሳየት ሰዎችን ወደ ጸጋ ለማድረስ ነው:: ሮሜ 5:20::